به‌گزارش تابناک مرکزی، مصطفی مرزبان ، درباره روند کاوش دستکند ترخوران شهرستان تفرش افزود: فصل اول این کاوش‌ها در سال ۱۳۹۷ با اعتباری بالغ بر یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون ریال طی انعقاد قرار داد شهرداری شهر تفرش و دانشگاه نیشابور به سرپرستی دکتر سید مهدی موسوی‌نیا دکترای باستان‌شناسی و عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه نیشابور و نظارت اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی انجام گرفت.
مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی گفت: در فصل اول این کاوش، ۴۵۰۰ قطعه سفال، کاشی‌های زرین‌فام و لاجوردی و.... بدست آمد که تا قدمت این دستکند را می‌توان بین سده‌های ۵ تا ۱۰ ه. ق تخمین زد.
او افزود: خرداد ماه ۱۳۹۹ نیز فاز دوم کاوش‌های دستکند ترخوران تفرش آغاز شد که برای این فصل اعتباری معادل ۲ میلیارد ریال از سوی شهرداری تفرش تامین شد.
مرزبان با بیان اینکه دستکندهای ترخوران تفرش نمونه‌ای از معماری دستکند زیرزمینی است که در زیر محله ترخوران شهر تفرش ایجاد شده است، گفت: طی کاوش‌های صورت گرفته، فضاهایی در سه طبقه شناسایی شده که به‌عنوان راهروهای ارتباطی در مقیاس کوچکتر فضای مسکونی کاربرد داشته‌اند.
او اظهارداشت : نتیجه بررسی‌ها و کاوش‌ها، شواهدی از طبقات اصلی محوطه را نشان می‌دهد که شامل فضاهای معماری مسکونی با اتاق‌هایی به ابعاد میانگین ٣ در ٤ متر، چاه‌ها دسترسی فضایی به طبقات زیرین، شواهدی از قنات قدیمی شهر و یک آب انبار می‌شود که عمده آن در فصل دوم کاوش در دستکند زیرزمینی تفرش شناسایی شدند.
مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی با اشاره به اینکه همزمان با کاوش‌های باستان‌شناسی، عملیات ساماندهی و آماده‌سازی محوطه برای بازدید عموم نیز در دستور کار قرار داشته است، گفت: عملیات ساماندهی و آماده‌سازی در محوطه دستکند زیرزمینی تفرش برای بازدید عموم نیز در حال انجام است و تا پایان اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ آماده بازدید برای گردشگران خواهد بود و تاکنون برای دو فصل کاوش این منطقه ۵ میلیارد ریال از سوی شهرداری تفرش با نظارت کامل اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان هزینه شده است.