کد خبر: ۹۹۳۱۶۷
تاریخ انتشار: ۲۱ شهريور ۱۴۰۰ - ۱۵:۰۲ 12 September 2021

به گزارش خبرنگار تابناک هرمزگان، بيماري کوويد 19 با تمام عوارضي که از خود در سراسر دنيا برجاي گذشته است، هنوز به طور کامل مهار نشده و هر روز خبرهاي تازه اي از نوع جهش يافته و تاخت و تاز اين ويروس در جهان به گوش 

مي رسد. 

  کروناويروس جديد از همان ابتدا يک هدف در حال تغيير بود. در اوايل همه گيري، کارشناسان برجسته اي چون دکتر "مايکل رايان" رئيس برنامه اضطراري سازمان جهاني بهداشت هشدار دادند که اين ويروس مي تواند بومي شود و "ممکن است هرگز از بين نرود".با اين وجود متخصصان هنوز بايد نکات بسياري را مي آموختند از جمله اينکه آيا امکان توليد واکسن عليه اين ويروس وجود دارد يا اينکه با چه سرعتي جهش پيدا خواهد کرد. آيا اين بيماري بيشتر شبيه سرخک است که مي توان با ميزان بالاي واکسيناسيون آن را کنترل کرد يا اينکه شبيه به آنفلوآنزاست که هر ساله ميليون ها نفر در سراسر جهان به آن مبتلا مي شوند و افراد آسيب پذيري نيز بر اثر آن جان خود را از دست مي دهند؟

  در طول سال 2020 ميلادي تقريبا بيشتر محققان در عين حال که از اين پاندمي شگفت زده شده بودند، اطمينان مي دادند که کروناويروس جديد به اندازه کافي تغيير نکرده که بتواند مسري تر يا کشنده تر شود.در ماه نوامبر محققان به واکسن دست پيدا کرده و برخي از شرکت هاي داروسازي چون "فايزر" و "بيو ان تک" مدعي شدند که ميزان اثربخشي واکسن هاي توليدي آنها عليه کرونا بالاتر از هر نوع واکسن آنفلوآنزاست.با اين حال تعدادي از دانشمندان و محققاني که از آن پس با خبرگزاري رويترز مصاحبه کرده اند، تاکيد داشتند حتي با وجود اين نتايج، انتظار ندارند که اين واکسن ها کروناويروس را از بين ببرند. هرچند شماري از آنان نيز بر اين باورند که اين داده ها جامعه علمي را اميدوار کرده که مي توان بيماري کوويد-19 را به مرور زمان از بين برد.آزرا غني، رئيس بخش اپيدميولوژي بيماري هاي عفوني در کالج امپريال لندن نيز در اين باره مي گويد: همه ما پيش از کريسمس و با تزريق اولين واکسن کاملا خوشبين بوديم.

   اما اين خوش بيني کوتاه مدت بود. اواخر ماه دسامبر، انگليس نسبت به شناسايي نوع جديدتري از ويروس با قابليت انتقال بالاتر که به سرعت در حال تبديل شدن به شکل غالب کروناويروس در کشور بود، هشدار داد. و تقريبا در همان زمان متخصصان از گسترش سويه هاي ديگر در آفريقاي جنوبي و برزيل مطلع شدند.در همين رابطه "فيل دورميتزر"، محقق ارشد واکسن سازي در ماه نوامبر به رويترز گفت: موفقيت در توليد واکسن هايي عليه کرونا در کشورهاي مختلف نشان داد که ويروس "در برابر ايمن سازي آسيب پذير" است و اين دستاورد، يک موفقيت براي بشريت محسوب مي شود.اما وي نيز در اوايل ماه ژانويه اذعان کرد که سويه هاي جديدتر اين کروناويروس"فصل جديدي" را گشوده اند که بر اساس آن شرکت ها بايد به طور دائم، 

جهش هايي را که مي توانند تاثير واکسن ها را کاهش دهند، رصد و کنترل کنند.

  همچنين در اواخر ماه ژانويه، تاثير اين جهش ها روي واکسن حتي بيشتر مشخص شد به طوريکه داده هاي آزمايشات باليني NOVAVAX نشان داد که واکسن آن در آزمايش انجام گرفته در انگليس 89 درصد موثر بوده اما اثربخشي آن در جلوگيري از گسترش کروناويروس در آفريقاي جنوبي 50 درصد بوده است. يک هفته بعد نيز 

داده هاي بيشتر نشان داد که واکسن کروناي شرکت آسترازنکا، تنها مي تواند محافظت محدودي در برابر نوع خفيف بيماري ناشي از کروناويروس جهش يافته در آفريقاي جنوبي ايجاد کند."شين کروتي" ، ويروس شناسي از موسسه ايمونولوژي "لا ژولا" در سن ديگو، اين شرايط را يک "شلاقِ علمي" توصيف کرد. 

  در ماه دسامبر، وي معتقد بود که دستيابي به اصطلاح "ريشه کن کردن کاربردي" کروناويروس همچون سرخک، محتمل است. اکنون با واکسيناسيون هرچه بيشتر افراد همچنان همان جواب و همان مسير که در اول دسامبر يا اول ژانويه وجود داشت در حال پيشروي است و بايد اذعان کرد که "نتيجه هنوز مشخص نيست."

  نوع دلتاي کرونا با ما چه ميکند؟

  ويروس کرونا که منجر به بيماري کوويد-19 ميشود، رفتار عجيبي پيدا کرده است و در جهشهاي بسيار زيادي که داشته و توقع داشتيم که اشتباه کند و خودش بتواند تا حدي از تهاجمي بودنش کم کند، اما متاسفانه اين کار را نکرده و تمام اين جهشها و تغييرات ويروسي، جهشهايي است که به نفع ويروس است، نه به نفع ما. مطالعات متعدد نشان داده که وقتي ويروسي وارد بدن ما ميشود با ويروسي که از بدن ما خارج ميشود، از نظر مولکولي متفاوت و جهش يافته است. يعني بدن ما بهترين محيط براي جهشهاي ويروسي است. يکي از اين جهش ها دلتا بوده که از طرف هند به جهان داده شده است. دلتا واريانت خاصي است که با تغييرات مختصر ژنتيکي حتي به ويروس ديگري تبديل ميشود که با تظاهرات متفاوتتري خودش را نشان ميهد.

  اکنون حدود 90 کشور درگير دلتا هستند. خبر بد اينکه دلتا به دلتا پلاس تغيير پيدا کرده است و همان دلتا در حال تغيير به يک دلتاي ديگر است. نوع جهش يافته ويروس کرونا که کانون آن کشور هند گزارش شده است در اکثر کشورهاي اروپايي در حال افزايش است و حتي در کشور آسيايي ويتنام نيز که پيشتر خبر از مهار کامل ويروس کرونا اعلام شده بود نيز نوع دلتا شايع شده است و در کشورهايي مانند استراليا، اندونزي، سنگاپور، انگليس، هنگ کنگ نيز خبرهايي در خصوص جهش اين نوع از ويروس منتشر شده است.در روزهايي که طرح واکسيناسيون در دنيا و در ايران به صورت گسترده در حال اجراست و محققان تنها راه پايان يافتن اين پاندمي را واکسينه کردن افراد ميدانند اين سوال مطرح ميشود که آيا واکسنهاي فعلي کرونا قادر هستند نوع جديد ويروس کرونا را مهار کنند؟

  مهديس برج خاني، کارشناس ارشد بيوتکنولوژي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيک و زيست فناوري درخصوص ويژگي هاي کروناويروس جهش يافته نوع دلتا اظهار کرد: اخيرا جهش هاي جديدي در ويروس کرونا ايجاد شده است، يکي از آنها دلتا که منشاء آن کشور هند بوده و احتمال سرايت آن شديدتر و قابليت مبتلا شدن به بيماري در صورت دريافت اين ويروس بيشتر گزارش شده و سريعتر منتقل ميشود.

  وي در خصوص خطرناکتر بودن نوع دلتا نيز گفت: قدرت سرايت بيشتر اين نوع جهش يافته موجب ميشود تا تعداد بيشتري از افراد، مبتلا به بيماري کوويد 19 شوند و زنجيره انتقال سريعتر پيش رفته و افرادي که مستعد فوت هستند را سريعتر به اين سرنوشت دچار مي کند و در نتيجه به طور کلي آمار مرگ و مير نسبت به ساير انواع ويروس تغيير يافته و با شيب تندي مواجه شود.

   واکسن بر نوع دلتا اثر مي کند؟

   برج خاني در خصوص تاثير يا عدم تاثير واکسن بر نوع دلتاي کرونا ويروس نيز گفت: واکسن بر تمامي جهشهاي ويروس کرونا تاثير دارد و تاکنون اطلاعاتي در خصوص عدم تاثير واکسن بر نوع دلتا بدست نيامده است. در مجموع ثابت شده است که واکسن بر روي انواع جهشها حتي نوع دلتا موثر است چرا که قطعهاي که براي واکسن انتخاب ميشود معمولا اپيتوپهاي زيادي را در بر ميگيرد و صرفا يک نوع آنتي بادي توليد نميشود.

  او ادامه داد: اپيتوپها در واقع مولکولهايي هستند که سيستم ايمني بدن را براي پاسخ دادن تحريک ميکنند و در يک واکسن انواع اپيتوپها استفاده شده و بديهي است که بر روي نوع دلتا نيز اثربخش است، گرچه اين احتمال وجود خواهد داشت که در نوع واکسني که تزريق ميشود، ميزان اثربخشي متفاوت باشد، اما در مجموع، واکسن بر روي انواع ويروس جهش يافته اثرگذار است چرا که تزريق واکسن عامل مهمي در کاهش مرگوميرهاي ناشي از ابتلا به ويروس کروناست.

اين کارشناس ارشد بيوتکنولوژي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيک و زيست فناوري در خصوص پيش بيني رفتار بعدي کروناويروس نيز گفت: بواسطه علم بيوانفورماتيک مي توان جهش هاي ويروس را پيش بيني کرد و خيلي از شرکتهاي توليدي واکسن همواره به فکر آپديت کردن واکسن هستند و اين آمادگي را دارند چنانچه جهشي اتفاق افتاد که نتوان آن را کنترل کرد سريعا واکسن را متناسب با نوع جهش آپديت کنند و تاکنون اکثر واکسنها بر روي انواع جهشها اثربخش بوده اند.

انتهای پیام /

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار