تابناک گزارش می‌دهد| هرمزگان در آستانه تابستان بحرانی/جهش ۳۰ درصدی مصرف برق و سایه ناترازی
به گزارش خبرنگار تابناک از هرمزگان، استان هرمزگان، به عنوان یکی از مناطق گرمسیر ایران، بار دیگر با چالش جدی ناترازی برق در آستانه تابستان مواجه شده است. گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد که مصرف برق در این استان در فروردین‌ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افزایش چشمگیر ۳۰ درصدی روبه‌رو بوده است. این افزایش زودهنگام، زنگ خطری برای تأمین پایدار برق در ماه‌های گرم پیش‌رو به صدا درآورده و ضرورت مدیریت مصرف و توسعه زیرساخت‌های تولید برق را بیش از پیش برجسته کرده است.
افزایش بی‌سابقه مصرف برق در بهار
بر اساس اعلام شرکت توزیع نیروی برق هرمزگان، پیک مصرف برق در فروردین‌ماه ۱۴۰۴ به دلیل گرمای زودرس و استفاده گسترده از سیستم‌های سرمایشی به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده است. این در حالی است که در سال‌های گذشته، اوج مصرف برق معمولاً در ماه‌های تیر و مرداد ثبت می‌شد.
به گفته محمد کریمی، مدیرعامل شرکت توزیع برق هرمزگان، بخش خانگی با حدود ۶۲ درصد از کل مصرف برق استان، نقش اصلی را در این افزایش تقاضا ایفا می‌کند. وی تأکید کرد: «گرمای کم‌سابقه و افزایش استفاده از کولر‌های گازی باعث شده تا شبکه برق استان تحت فشار شدیدی قرار گیرد.»
این افزایش ۳۰ درصدی مصرف در مقایسه با سال گذشته، که خود شاهد رشد ۱۲ درصدی مصرف در تابستان بود، نشان‌دهنده تشدید بحران ناترازی برق در این منطقه است. در تابستان ۱۴۰۳، پیک مصرف برق هرمزگان به ۲۹۰۰ مگاوات رسید که نسبت به سال ۱۴۰۲ حدود ۳۱۰ مگاوات افزایش داشت. با توجه به پیش‌بینی‌های هواشناسی مبنی بر تداوم گرمای شدید در تابستان ۱۴۰۴، انتظار می‌رود تقاضای برق به سطوح بالاتری نیز برسد.
چالش‌های زیرساختی و ناترازی تولید
ناترازی برق در هرمزگان ریشه در شکاف میان تولید و مصرف دارد. در حالی که ظرفیت تولید برق استان محدود است، تقاضا به‌ویژه در فصل گرما به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. بر اساس گزارش وزارت نیرو، ناترازی برق در کشور در تابستان ۱۴۰۳ به ۱۲ هزار مگاوات رسید و پیش‌بینی می‌شود این رقم در تابستان ۱۴۰۴ به بیش از ۲۰ هزار مگاوات افزایش یابد.
هرمزگان به دلیل شرایط اقلیمی و وابستگی شدید به سیستم‌های سرمایشی، سهمی قابل‌توجه از این ناترازی را به خود اختصاص داده است.
یکی از مشکلات اصلی، هدررفت انرژی در شبکه فرسوده انتقال و توزیع است. آمارها نشان می‌دهد حدود ۱۳ درصد از برق تولیدی کشور در شبکه‌های انتقال تلف می‌شود که معادل بیش از نیمی از مصرف برق خانوار‌ها است.
در هرمزگان، این مشکل به دلیل زیرساخت‌های قدیمی و افزایش بار شبکه در فصل گرما تشدید می‌شود. علاوه بر این، فعالیت‌های غیرمجاز مانند استخراج رمزارز‌ها نیز فشار مضاعفی بر شبکه وارد کرده و به گفته وزیر نیرو، خسارت سنگینی به زیرساخت‌های برق کشور وارد می‌کند.
اقدامات وزارت نیرو و چالش‌های پیش‌رو
وزارت نیرو برای مدیریت ناترازی برق در هرمزگان و سایر مناطق کشور، برنامه‌هایی نظیر توسعه نیروگاه‌های حرارتی و تجدیدپذیر، مدیریت مصرف انرژی، و کاهش ساعات کاری ادارات را در دستور کار قرار داده است.
از ابتدای دولت سیزدهم، حدود ۹۰۰۰ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شده و بیش از ۲۰ هزار مگاوات نیروگاه در دست ساخت است. با این حال، این اقدامات هنوز نتوانسته پاسخگوی رشد سریع تقاضا باشد.
در هرمزگان، شرکت توزیع برق اقداماتی مانند اصلاح شبکه‌های روشنایی معابر، اعمال خاموشی‌های برنامه‌ریزی‌شده در سال‌های گذشته، و تشویق مشترکان به صرفه‌جویی را اجرا کرده است. با این وجود، افزایش ۳۰ درصدی مصرف در فروردین‌ماه نشان می‌دهد که این اقدامات به تنهایی کافی نیستند.
کارشناسان معتقدند که بدون سرمایه‌گذاری گسترده در نیروگاه‌های جدید و نوسازی شبکه‌های انتقال، خاموشی‌های گسترده در تابستان ۱۴۰۴ اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
نقش مشترکان در مدیریت بحران
مقامات شرکت توزیع برق هرمزگان بار‌ها از مشترکان خواسته‌اند تا با مدیریت مصرف، به ویژه در ساعات اوج بار (۱۳ تا ۱۷)، به پایداری شبکه کمک کنند. استفاده از وسایل برقی کم‌مصرف، تنظیم دمای کولر‌ها روی ۲۴ درجه، و خاموش کردن لوازم غیرضروری از جمله توصیه‌های ارائه‌شده است.
طرح‌های تشویقی مانند رایگان شدن قبوض برق برای مشترکان خوش‌مصرف و کشاورزانی که در مدیریت مصرف همکاری کنند، در دستور کار قرار دارد.
با این حال، برخی کارشناسان معتقدند که افزایش تعرفه‌های برق برای مشترکان پرمصرف و اصلاح یارانه‌های انرژی می‌تواند انگیزه بیشتری برای صرفه‌جویی ایجاد کند. در حال حاضر، ارزانی نسبی برق در ایران یکی از عوامل اصلی مصرف بی‌رویه عنوان شده است.
چشم‌انداز تابستان ۱۴۰۴
با توجه به پیش‌بینی‌های هواشناسی مبنی بر افزایش ۱ تا ۲ درجه‌ای دمای هوا در تابستان ۱۴۰۴ نسبت به میانگین بلندمدت، هرمزگان یکی از گرم‌ترین تابستان‌های خود را تجربه خواهد کرد. این موضوع، همراه با افزایش ۳۰ درصدی مصرف برق در بهار، نشان‌دهنده ضرورت اقدامات فوری برای جلوگیری از خاموشی‌های گسترده است.
در حالی که وزارت نیرو بر توسعه زیرساخت‌ها و مدیریت مصرف تأکید دارد، همکاری مشترکان و اصلاح الگو‌های مصرف نقش کلیدی در عبور از این بحران ایفا خواهد کرد.
گزارش از رضا زرگر
انتهای پیام/