اینجا آلودگی به قدری زیاد است که حتی دلت نمی‌خواهد لحظه‌ای درنگ کرده و محیط اطرافت را نظاره‌گر باشی و اندکی بر لب جوی بنشینی و به قول سهراب گذر عمر ببینی!
اینجا آلودگی به قدری زیاد است که حتی دلت نمی‌خواهد لحظه‌ای درنگ کرده و محیط اطرافت را نظاره‌گر باشی و اندکی بر لب جوی بنشینی و به قول سهراب گذر عمر ببینی!
به گزارش ایسنا، وجود زباله و نخاله در اینجا بیداد می‌کند، رودخانه‌ای که روزی آبی زلال و شفاف در آن جاری بود امروز با شیرابه پسماندهای شهری و قالب‌های گچی ادغام شده و منظره‌ای تهوع‌آور و هوایی مسموم ایجاد کرده است.
در اینجا ذوق طبیعتگردی کور است و استنشاق هوای آن جز بوی بد چیزی عایدت نمی‌کند. 18 سال است وضع بدین منوال بر محیط زیست می‌گذرد. مسئولان ذیربط گویی در خواب غفلت به سرمی‌بردند که این همه سال از وجود معضلی که بر همه عیان است، ناآگاه بودند، شاید هم چاره و تدبیری برای رفع آن به ذهنشان خطور نمی‌کرد.
به هر حال به‌زودی مشکل مرتفع می‌شود و قانونی مغفول پس از پاس‌کاری‌های فراوان بین ادارات مختلف همچون محیط زیست، شورای شهر، شرکت شهرک‌های صنعتی، فرمانداری، استانداری و امور آبفا به اجرا درمی‌آید و این مشکل زیست‌محیطی قدمت‌دار و جدی را مرتفع می‌سازد.
شهرک سفال لالجین که در سال 76 کلنگ‌زنی شده است، باید طبق قانون مدیریت پسماند کلیه پسماندهایش جمع‌آوری و بازیافت می‌شد اما متاسفانه پس از گذشت حدود 18 سال از ساخت شهرک این قانون به اجرا درنیامده است.
متاسفانه در طول این سال‌ها تمام پسماندهای ایجاد شده در شهرک سفال لالجین در حاشیه رودخانه قوری‌چای رها می‌شد و مشکلات زیست‌محیطی فراوانی به وجود آورده و بجز آب، خاک آن محدوده هم در معرض نابودی قرار گرفته بود و می‌رفت تا در آینده فاجعه‌ای رقم بزند. تا اینکه در اواخر سال گذشته زمزمه‌هایی از تعیین تکلیف این معضل به گوش رسید.
جالب اینجاست تنها پسماندهای شهرک سفال در حاشیه و حتی داخل رودخانه قوری‌چای رها نمی‌شود بلکه پسماندهای شهری هم حدود 40 سال است به علت بلاتکلیفی در این محل تخلیه می‌‌شوند.
امسال در نزدیکی ورود داوران بین‌المللی یونسکو به استان همدان به منظور ثبت جهانی لالجین به عنوان «شهر سفال» پیگیر موضوع بودیم تا بتوانیم کمکی در تسریع در حل این مشکل زیست‌محیطی داشته باشیم.
بنابراین این معضل را با مسئولان ذیربط شهرستان و استان درمیان گذاشته و گاهی با واکنش‌های عجیب از سوی آنها مواجه شدیم که اکنون چه زمان بررسی این موضوع است اما صدافسوس که ما فقط به دنبال رفع معضلی بودیم که شاید یک درصد تاثیرگذار در ثبت جهانی لالجین باشد.
آن زمان از انتشار این گزارش اجتناب کرده و اینک بهترین فرصت برای بازتاب اقدامات و تلاش‌های ما برای رفع معضل مشکل زیست‌محیطی ایجاد شده از سوی شهرک سفال است. هر چند به تازگی محیط زیست استان مشکل را حل کرده که جای بسی خوشحالی دارد. امیدواریم به‌زودی شاهد اجرای تصمیمات گرفته شده و مصوبات درج شده بر روی کاغذ باشیم.
رئیس شورای اسلامی شهر لالجین در خصوص شهرک صنعتی سفال گفت: متاسفانه در شهرک سفال وسایلی ساخته می‌شود که تمام مراحل آن با دست انجام نمی‌شود و صنعتی است.
زهرا سلیمی‌اخگر با اشاره به ضایعات تولیدی شهرک و مشکلات ایجاد شده، تصریح کرد: 15 سال از ساخت شهرک سفال می‌گذرد اما همچنان پسماند و ضایعات حاصل از آن درون رودخانه قوری‌چای ریخته می‌شود به طوریکه رودخانه را پر و جلوه شهر را زشت کرده است.
وی ادامه داد: اگر در آینده بارندگی شدیدی در این شهر رخ دهد به علت بسته بودن مسیر سیلاب صدمات جبران‌ناپذیری به ویژه به شهرک وارد می‌شود اما متاسفانه بی‌تدبیری محیط زیست مانع از انجام هر گونه اقدامی در این زمینه می‌شود.
وی اضافه کرد: پیگیری‌های شورای شهر هم به نتیجه مطلوب نرسیده و حتی با رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برای رفع این مشکل مکاتباتی انجام دادیم، به امور آبفا، استانداری، فرمانداری و نماینده نامه دادیم که به داد ما برسید اما هیچ کاری صورت نگرفت البته این وظیفه مدیرعامل شهرک است که این مشکل را رفع کند که خوب عمل نکرده است.
سلیمی به برگزاری جلسه با مدیرعامل شهرک و به نتیجه خاص و مطلوب نرسیدن اشاره و خاطرنشان کرد: چند جوان برای بحث تفکیک زباله و ضایعات تولیدی کارگاه‌ها ورود کردند و برای این کار نیاز به ماشین‌آلاتی داشتند که به علت هزینه بالای آن و نداشتن وثیقه کافی به منظور دریافت تسهیلات نتوانستند اقدام موثری انجام دهند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بهار در پاسخ به اظهارات رئیس شورای شهر لالجین و با اشاره به تخلیه پسماندهای شهرک سفال به رودخانه قوری‌چای گفت: تصمیم بر این است که پسماندهای شهرک سفال در محل جدیدی ما بین روستای دستجرد و شهرک سفال تخلیه شود به طوریکه پسماندی به رودخانه قوری‌چای منتقل نشود.
مجید شعبانلو تصریح کرد: امور آب منطقه‌ای نیز باید این منطقه را بررسی کرده و در راستای جلوگیری از آسیب‌رسانی در صورت وقوع سیلاب تمهیداتی بیندیشد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر رودخانه قوری‌چای به وسیله پسماندهای شهرک سفال مسدود شده، عنوان کرد: شهرداری و شرکت شهرک‌های صنعتی نیز باید برای مدیریت پسماندهایی که تا کنون تخلیه شده‌اند و روستای دستجرد و شهرک را مورد تهدید قرار می‌دهند، راهکاری ارائه کنند.
شعبانلو در ادامه با اشاره به سابقه تخلیه پسماندهای شهری و پسماندهای مربوط به شهرک سفال، تصریح کرد: سابقه تخلیه پسماندهای شهری به بالای 40 سال و پسماندهای شهرک سفال به 15 تا 20 سال پیش برمی‌گردد.
وی در ادامه به شهرک سفال لالجین اشاره کرد و گفت: این شهرک جدای از کارگاه‌های سنتی بوده و سه کیلومتر با لالجین فاصله دارد به طوریکه سفالگری خیلی کم در این شهرک انجام می‌گیرد چرا که زیرساخت‌های آن به درد سفال نمی‌خورد.
شعبانلو ادامه داد: مسافت طولانی و سخت برای ایاب و ذهاب، شکل سوله‌ای شهرک، بزرگ بودن قطعات و هزینه‌های بالا و خارج از وسع هنرمندان و واقع بودن در منطقه بن‌بست از جمله مشکلاتی است که باعث شده سفالگران رغبت به حضور در این شهرک نداشته باشند.
وی اضافه کرد: در حال حاضر شهرک تغییر کاربری داده و به شرکت چینی‌آلات بهداشتی تبدیل شده و کارهای صنعتی در آنجا انجام می‌شود و تنها دو یا سه کارگاه سفالگری در آنجا فعال است.
مسئول انجمن سفال لالجین نیز به تولید روزانه 40 تن ضایعات از شهرک و سفالگری‌های لالجین اشاره کرد و گفت: تمام این ضایعات در حومه رودخانه تلنبار شده که به متولیان امر اعتراض کرده و حتی طرح ارائه دادیم اما متاسفانه پشت گوش می‌اندازند و هر کس می‌گوید وظیفه من نیست!
محمد سلیمی با بیان اینکه 20 تن از ضایعات تولیدی مربوط به شهرک چینی‌آلات بهداشتی است که قالب‌های گچی را دور ریخته و در طبیعت رها می‌کنند و این باعث نابودی زمین می‌شود، تصریح کرد: به متولیان طرح دادیم تا با دریافت تسهیلات 2-3 میلیاردی بتوانند ضایعات تولیدی را به نوعی مصرف کنند اما متاسفانه وثیقه مورد نیاز تامین نشد چرا که شهر لالجین اوقافی بوده و شهرک هم سندی ندارد و به مالکان اسناد قراردادی داده‌اند بنابراین از شرکت شهرک‌های صنعتی می‌‌خواهیم با گذاشتن وثیقه اقدام به اینکار کنند. ما تنها تولیدکننده هستیم.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان همدان هم در خصوص اظهارات فوق به ایسنا گفت: شرکت شهرک‌ها سرمایه‌گذاران فرآوری ضایعات و بازیافت سفال در شهرک لالجین را حمایت می‌کند.
کیوان گردان تصریح کرد: واحدهایی که در شهرک سفال لالجین نتوانسته‌اند پایان‌کار اخذ کنند، بدون سند هستند و این موضوع به شرکت شهرک‌ها ارتباطی ندارد.
وی خاطرنشان کرد: در این شهرک دو معارض وجود دارد که درحال پیگیری هستیم و جلساتی با شهرداری لالجین برگزار کردیم و پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ای نه چندان دور مشکل آن حل شود.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان همدان بیان کرد: 190 واحد تولیدی در شهرک سفال لالجین فعالیت دارند.
و اما صحبت‌های مدیرکل حفاظت محیط زیست استان همدان را بخوانیم که به تازگی از حل مشکل 18 ساله دفع ضایعات سفال لالجین در حاشیه رودخانه قوری‌چای خبر داده است.
محمدرضا محمدی با اعلام این خبر اظهار کرد: زمینی در اراضی روستای دستجرد برای تخلیه ضایعات سفال لالجین درنظر گرفته و پیمانکار طرح مشخص شده است.
وی افزود: برآیند برگزاری نشست‌های مستمر کارگروه پسماند استان و شهرستان درنظر گرفتن زمینی در اراضی روستای دستجرد و نزدیک شهرک سفال لالجین برای تخلیه پسماند شهرک بوده است.
محمدی با بیان اینکه با پیش‌بینی مکان مناسب برای دفن پسماند شهرک سفال لالجین، مشکل 18 ساله این شهر رفع شد، تصریح کرد: حاشیه رودخانه قوری‌چای نزدیک به شهرک سفال لالجین از سال‌ها پیش به محله تخلیه زباله شهری و روستایی تبدیل شده بود.
وی با بیان اینکه شهرک سفال لالجین برای تجمیع و ساماندهی واحدهای سفالگری فعال در شهر لالجین ایجاد شد، ادامه داد: با گذر زمان واحدهای سفالگری فعال در شهرک سفال لالجین حرفه خود را تغییر داده و به سمت تولید چینی‌آلات بهداشتی پیش رفت و این در حالیست که حجم پسماند چینی‌آلات بهداشتی 10 ها برابر بیشتر از سفال است.
وی با بیان اینکه از قبل محل دفعی برای پسماندهای شهرک سفال پیش‌بینی نشده بود، اضافه کرد: تغییر کاربری واحدهای تولیدی مستقر در شهرک سفال لالجین معضل جدیدی را برای این شهر رقم زد به طوریکه افزایش پسماندهای حاشیه رودخانه قوری‌چای و رسیدن به طول بیش از 3 کیلومتر بهانه‌ای برای انتقال دیگر پسماندهای شهری و روستایی و نخاله‌های ساختمانی به این محدوده شده است.
وی با اشاره به برگزاری چندین کارگروه مدیریت پسماند در مرکز استان و شهرستان بهار برای رفع این مشکل اظهار کرد: برآیند برگزاری نشست‌های مستمر کارگروه پسماند استان و شهرستان درنظر گرفتن زمینی در اراضی روستای دستجرد و نزدیک شهرک سفال لالجین برای تخلیه پسماند شهرک بود.
وی توضیح داد: از مدت‌ها پیش از خاک‌های اطراف روستای دستجرد به عنوان معدن خاک سفال استفاده می‌شد و این امر موجب به وجود آمدن گودالی به مساحت پنج هکتار شده بود که طبق مصوبه این مکان برای تخلیه پسماند شهرک سفال لالجین درنظر گرفته شد و پیمانکاری این طرح نیز به مالکان این زمین سپرده شد.
محمدی خاطرنشان کرد: طبق تفاهم صورت گرفته با مالکان زمین مقرر شد این افراد پسماند شهرک سفال را جمع‌آوری و به محل دفع منتقل کرده سپس پسماند را به قطعات ریز تبدیل و پس از دفن اصولی، روی آن با لایه‌ای از خاک پوشانده شود تا در آینده بتوان از این زمین‌ها برای زراعت و کشت محصول استفاده کرد.
وی با اشاره به مشکلات پیش آمده برای رودخانه قوری‌چای طی 18 سال اخیر بیان کرد: برای ساماندهی رودخانه قوری چای درصدد ملزم کردن اداره آب منطقه‌ای برای انتقال پسماند و ضایعات موجود در این محدوده به محل دفن جدید هستیم.
وی تصریح کرد: رودخانه قوری‌چای که به طول بیش از 3 کیلومتر به محل دفن زباله تبدیل شده است، باید پاکسازی شود همچنین از این پس هر فردی که اقدام به تخلیه پسماند در این مکان کند به عنوان متخلف به مراجع قضایی معرفی می‌شود.
وی در پایان گفت: به منظور جلوگیری از انتقال پسماند شهرک سفال توسط سایر افراد به بیرون از شهرک، ورودی و خروجی شهرک سفال لالجین توسط شرکت خدماتی کنترل شده و واحدهای مستقر در این شهرک تنها مکلف به انعقاد قرار داد حمل پسماند با پیمانکار پیش‌بینی شده هستند.
