معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران گفت که ضوابط بلندمرتبه سازی در شورای عالی شهرسازی ۱.۵ سال است که معطل تصویب و ابلاغ مانده است.
پژمان پشمچی زاده معاون معماری و شهرسازی شهردار تهران با اشاره به سخنان برخی از مدیران وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه از جایگاه وکیل مدافع کمیسیون ماده 5 صحبت نمی کنم اما این کمیسیون ساختاری قانونی ومستقل است که براساس ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی تشکیل شده است، گفت: به جز تهران در تمام شهرهای ایران دبیرخانه کمیسیون ماده 5 در ادارات راه و شهرسازی تشکیل می شود بنابراین سخنانی که در خصوص عملکرد کمیسیون ماده 5 در شهرها می شود انتقاد به خود و نوعی خودزنی است.
۶ عضو کمیسیون ماده ۵ دولتی هستند/شهردار تهران یک رای دارد
وی ادامه داد: در تهران نیز ساختار کمیسیون ماده 5 ساختاری مستقل با 8 عضواست که 6 عضو آن نمایندگان دولتی هستند و یک عضو رئیس شورای شهر تهران است که حق رای ندارد و دیگری شهردار تهران می باشد. بنابراین زمانی که در خصوص مصوبات کمیسیون ماده 5 صحبت می کنیم از کمیسیون هایی سخن می گوئیم که با مدیریت استانداران سرار کشور و با دبیری ادارت کل شهرسازی استانها تشکیل جلسه می دهند. در تهران نیز 6 عضو کمیسیون ماده 5 ، نمایندگان دولتی هستند که یکی از این 6 عضو دبیر شورای عالی شهرسازی است و یک عضو هم شهردار تهران که تنها یک رای دارد و این یک رای نه حق وتو دارد و نه می تواند سایر آرا را باطل کند و تمامی تصمیمات نیز بر اساس رای اکثریت حاصل می شود.
وی ادامه داد: پس نمی توان گفت مصوبات کمیسیون ماده 5 الزاما خواسته های شهرداری تهران است .
مصوبات کمیسیون ماده ۵ محرمانه نیست/نفرین عده ای به کمیسیون قانونی
معاون معماری و شهرسازی شهردار تهران با بیان اینکه تمام مصوبات دبیرخانه ماده 5 بعد از تصویب به 16 تا 17 مرجع قانونی از جمله وزارت راه و دبیرخانه شورای عالی شهرسازی ارسال می شود گفت: هیچ کدام از مصوبات محرمانه نیست و بدون کم و کاست در اختیار مراجع قانونی قرار می گیرد وهر چند ماه یک بار مجلد مصوبات نیز منتشر می شود. اینکه اعلام می شود وزارت راه بخشنامه کرده است تمامی مصوبات کمیسیون ماده 5 چه محرمانه و چه عادی منتشر شوند با توجه به این موضوعات چه معنی جز توجه افکار عمومی می تواند داشته باشد.
پشمچی زاده تاکید کرد: کمیسیون ماده 5 دارای ساختار قانونی است و یک محفل غیررسمی نیست که دائما مورد نفرین قرار بگیرد که آن را حریف در سایه برای خودمان تصور کنیم و یک دشمن بالقوه برای جامعه وانمودش کنیم. متاسفانه در ادبیات رایج مدیران وزارت راه و شهرسازی فعالان اقتصاد مسکن و شهرسازی با عنوان (سوداگران شهر) نامیده می شوند و این بخشی از ظرفیت مهندسی کشور را زیر سوال می برد. به گفته پشمچی زاده،وقتی در مورد کمیسیون ماده 5 صحبت می کنیم یک بحث دوسویه مطرح می شود که از راس سوم که ذینفعلان این پروژه ها هستند غافل می شویم و عمدتا آنها را از چرخه مباحث حذف می کنیم. در حالی که این باور را داریم که بخش قابل توجهی از اقتصاد کشور را فعالان اقتصادی حوزه مسکن بر عهده دارند اما 130 هزار مهندسی که در فضای ساخت و ساز کشور در حال تلاش هستند را سوداگران شهر می نامیم وبارها و بارها ساختارهای ذهنی مردم را نسبت به این ظرفیت اقتصادی مهم کشور بدبین می کنیم.
معاون شهردار تهران با طرح این پرسش که برای رونق اقتصادی در حوزه شهرسازی مسئولان متولی این امر چه کرده اند گفت:چه زمانی متولیان این امر به وظایف خود عمل می کنند با مسکن مهر که مخالف هستند و آن را حاصل یک بی تدبیری مدیریتی قلمداد می کنند در دولت های قبل الگوی مشخصی برای مسکن عمومی و اجتماعی وجود داشت در دولت اصلاحات موضوع اجاره به شرط تملک مطرح بود در دولت نهم و دهم مسکن مهر دنبال می شد و پیشرفت این پروژه ها قابل رصد بود اما در حال حاضر وزارت راه و شهرسازی هیچ برنامه روشنی در این خصوص ندارد.
تئوری برای مسکن اجتماعی ارائه نشد/سوداگران شهر کیستند؟
وی با اشاره به طرح مسکن اجتماعی از سوی وزارت راه و شهرسازی گفت: برای مسکن اجتماعی هیچ تئوری روشنی ارائه نشده است و یک چارچوب مشخص و اینکه از کدام منابع و برای کدام گروه مخاطب و چه زمانی این پروژه اجرایی می شود عنوان نشده است ، در حالی که بیش از سه سال از عمر وزارت راه و شهرسازی گذشته است چه زمانی قرار است این طرح اجرایی شود و بعد می آیند ( و در این بین ) فعالان مسکن و ساخت و ساز و ظرفیت مهندسی کشور سوداگران شهر می گویند در حالی که هیچ الگوی جانشینی پیشنهاد نمی کنند. به اعتقاد آنها شهرداری ها در حال به تاراج بردن شهر هستند و ظرفیت های مهندسی کشور نیز سوداگران شهرند !
پشمچی زاده در ادامه افزود : باید با ادبیات روشن صحبت کرد و نباید با به کار بردن عبارات و ضمیرهای نامشخص ذهن مخاطب را گمراه کرد. باید مشخص شود افرادی که به عنوان کاسب و سوداگر از آنها نامبرده می شوند چه کسانی هستند . این نوع ادبیات نگران کننده است و مشخص نیست ما باید در حوزه ساخت و ساز از وجود چه کسانی نگران باشیم.
سهم عوارض شهرسازی از بودجه عمومی پایتخت
معاون شهردار تهران با اشاره به برخی از اظهار نظرها در خصوص اینکه ریشه برخی تخلف های شهرسازی در دخل و خرج شهرداری هاست گفت: بودجه عمومی شهر تهران 17 هزار و 880 میلیارد تومان است که به اضافه بودجه عمومی سازمان ها و شرکت ها که 3750 میلیارد تومان است، می توان گفت بودجه تهران بیش از 21 هزار میلیارد تومان است. وی بیان کرد: کل درآمدهای حاصل از مباحث شهرسازی بر اساس مصوبات شورای شهر تهران 6229 میلیارد تومان است که اگر عوارض تثبیت واحدهای تجاری را که 2890 میلیارد تومان است اضافه کنیم و جرایم کمیسیون ماده 100 که 74.8 میلیارد تومان است در مجموع 9100 میلیارد تومان می شود که به نسبت 21 هزار میلیارد تومان 42 درصد از درآمدها حاصل از عوارض شهرسازی است.
معاون شهردار تهران بیان کرد: در حالی که عدد اعلام شده از جانب معاون وزیر راه و شهرسازی ، 79 درصد درآمد کلان شهرها بود حتی اگر از بودجه عمومی شهر ، بودجه سازمان ها و شرکت ها را حذف کنیم این رقم به 50 درصد می رسد در حالی که اعلام می شود تمامی درآمدهای شهر مربوط به شهرسازی است.
پشمچی زاده با اشاره به درآمدهای حاصل از کمیسیون ماده 100 گفت: اعلام شده 8.9 درصد درآمدهای شهر حاصل از آرای کمیسیون ماده 100 است در حالی که در شهرداری تهران با احتساب 8/74 میلیار تومان به این رقم 3 دهم درصد هم نمی رسد. آقایان به بودجه ای ابهام وارد می کنند که در زمان قانونی خودش از سوی شهرداری به شورا پیشنهاد شده در کمیسیون های مختلف در مورد آن بحث شده است و در نهایت به تایید 31 نماینده مردم درشورای شهر رسیده است آیا نظارتی بالاتر از این بر بودجه شهرداری باید وجود داشته باشد؟ این بودجه بر اساس برنامه های 5 ساله شهری و اسناد بالادست تنظیم شده و تمامی مصارف و منابع آن توسط پارلمان محلی مورد نظارت قرار می گیرد.
معاون شهردار تهران در پاسخ به پرسشی در خصوص فعالیت شورای معماری مناطق و بودجه ای که از این محل شهرداری کسب کرده اما در میزان درآمدهای حاصل جرایم ساخت و ساز محاسبه نمی شود توضیح داد: مدیریت شهری مجاز است در قالب ضوابط پهنه هایی که متناسب و مرتبط با فعالیت متقاضیان است اجازه فعالیت دهد و این با درآمدهای حاصل از کمیسیون ماده 100 متفاوت است. مدیران وزارت راه و شهرسازی رقم درآمدهای شهرداری از کمیسیون ماده 100 را 8.9 درصد عنوان کردند که این عدد صحیح نیست و در شهرداری تهران کمتر از سه دهم درصد از این محل شهرداری کسب درآمد دارد.
توقف 1.5 ساله ضوابط بلندمرتبه سازی در شورای عالی شهرسازی
پشمچی زاده در ادامه سخنان خود با اشاره به انتقاداتی که مدیران راه و شهرسازی در خصوص بلندمرتبه سازی انجام می دهند و بر اساس این انتقادها بلندمرتبه سازی ها کیفیت زندگی را کاهش می دهد، گفت: در طرح جامع شهر تهران مصوب سال 86 به دلیل محدودیتی که توسعه افقی شهر داشته ، مساحت تهران 160 کیلومتر مربع کاهش پیدا کرد یعنی از 800 کیلومتر مربع به 640 کیلومتر مربع کاهش یافت، بنابراین به توسعه عمودی از جمله راهبردهای اساسی طرح جامع و طرح تفصیلی منظور شد .
وی یادآور شد: عرصه هایی نیز برای بلندمرتبه سازی در پایتخت تعریف شد و قرار شد ضوابط بلندمرتبه سازی تدوین شود. در حال حاضر این ضوابط تدوین شده و در 30 جلسه کارگروه کارشناسی کمیسیون ماده 5 و 8 جلسه ماده 5 بررسی و مورد تصویب قرار گرفته است.
معاون شهردار تهران افزود: پس از ابلاغ طرح تفصیلی ضوابط بلند مرتبه سازی در پی برگزاری 30 جلسه کارگروه کارشناسی و 8 جلسه کمیسیون ماده 5 برای عرصه های مستعد ، به منظور بلند مرتبه سازی ، تدوین و تصویب گردید .
ضوابط بلند مرتبه سازی پایتخت ۱.۵ سال معطل تصویب و ابلاغ
به گفته پشمچی زاده، یک سوال روشن وجود دارد به عنوان یک راهبرد اصلی طرح جامع و طرح تفصیلی و اینکه ناگزیر بخشی از توسعه پایتخت باید در ارتفاع صورت پذیرد و چرا یک سال و نیم است که ضوابط بلندمرتبه سازی در شورای عالی شهرسازی معطل تصویب و ابلاغ مانده است. اگر این ضوابط دچار مشکل است و اگر بررسی آن زمان بر است چرا اجازه نمی دهند به طور آزمایشی اجرایی شود ، به هر حال داشتن ضابطه از نداشتن آن بهتر است و کمک خواهد کرد در مورد املاک مستعد این امر به طور سلیقه ای تصمیم گیری نشود .
احداث 230 ساختمان بلندمرتبه بدون گذراندن روند قانونی در دهه 70
معاون شهردار تهران در ادامه با بیان اینکه کل هیاهویی که برای بلندسازی شهر تهران می شود برای 979 قطعه ملکی (پارسل) است ، گفت: از ابتدای بلند مرتبه سازی تا اکنون به 979 قطعه از مجموع 920 هزار قطعه ملکی تهران مجوز بلندمرتبه سازی داده شده است 573 مجوز مربوط به قبل از سال 85 است که از این تعداد 230 بلندمرتبه که در دهه 70 احداث شده اند بدون سابقه و طی کردن روند قانونی احداث شده اند و در کمیسیون ماده 5 هیچ سابقه ای ندارند و 406 مورد بلندمرتبه سازی در مدیریت کنونی شهری صادر شده که بیشتر مربوط به ساختمان های 12 طبقه است که تمامی آنها مصوبات قانونی دارند.
دلیل طرح تعداد مصوبات کمیسیون ماده 5 چیست؟
وی با اشاره به اعلام تعداد مصوبات کمیسیون ماده 5 در سال های 90 تا 92 توسط مدیران راه و شهرسازی گفت: اینکه اعلام می شود تعداد مصوبات کمیسیون ماده 5 طی سه سال 156 مصوبه است ، سودی دارد؟ در مورد کمیسیونی که هر دو هفته جلسه دارد و بر اساس دستور کارهای مشخصی و پس از طی مراحل کارشناسی برگزار می شود با چه انگیزه ای می خواهند این تعداد مصوبه را غیر متعارف جلوه دهند؟
وی ادامه داد: به طور مثال در سال 90 کمیسیون ماده 5 یک مصوبه در خصوص زندان قصر داشته مصوبه دیگری در خصوص پوسته بزرگراه صدر، 8 مصوبه در خصوص طرح های موضوعی و موضعی طرح تفصیلی، 3 مصوبه در خصوص پارکینگ های طبقاتی، 2 مصوبه در خصوص طرح های بافت فرسوده، دو مصوبه در خصوص مترو، 4 مصوبه در خصوص هتل و هتل آپارتمان، 6 مصوبه در خصوص پوسته معابر شهری و 16 مصوبه در خصوص بلندمرتبه سازی داشته است یعنی از مجموع 56 مصوبه کمیسیون ماده 5 در سال 90، تنها 16 مصوبه در خصوص بلندمرتبه سازی صادر شده است.
وی در ادامه در پاسخ به این انتقادات که آرای کمیسیون ماده 5 سبب افزایش جمعیت پذیری در تهران شده است گفت: ظرفیت جمعیت پذیری در شهر تهران به عوامل مختلفی بستگی دارد و تنها عامل ساخت و ساز دلیل جمعیت پذیری شهر تهران نیست.
معاون شهردار تهران گفت: این موضوع به سیاست های جمعیتی کشور، نرخ زاد و ولد، حوادث غیرمترقبه مهاجرت پذیری و ... بستگی دارد. پس از ابلاغ طرح تفصیلی در تهران کل مصوبات کمیسیون ماده 5 را لیست کردیم که 217 مورد تصمیم گیری انجام شده که اگر قرار بود در این 217 مورد بر اساس طرح تفصیلی جمعیت پذیری را محاسبه می کردیم 54 هزار و 879 نفر می شد که بر اساس این مصوبات این ظرفیت به 32 هزار و 132 نفر رسیده است و آن هم به دلیل تغییر فضاهای مسکونی به فضاهای کار و فعالیت است. بنابراین تصمیم گیری های کمیسیون ماده 5 پس از ابلاغ طرح تصیلی نه تنها به افزایش ظرفیت پذیری جمعیت منجر نشده است بلکه اثر کاهشی و نزولی در این خصوص داشته است .
تغییر کاربری باغات نداریم/تغییر نوعیت باغات
پشمچی زاده همچنین با انتقاد از به کار بردن عبارت تغییر کاربری باغات گفت: مفهومی به نام کاربری باغ نداریم هیچ گاه در یک بحث علمی موضوعی به نام کاربری باغ نداریم ما کاربری فضای سبز داریم و باغ نوعیت زمین را مشخص می کند همچنین به دلیل سختگیری های کمیسیون ماده 7 و نظارت دقیق سازمان پارک ها و فضای سبز تهران پروانه احداث بنا در باغات بر اساس ضوابط مصوب شورای شهر و طرح تفصیلی انجام می گیرد ، و ما تغییر نوعیت باغ را در املاکی که توسط کمیسیون ماده 7 تشخیص داده شده است ، به هیچ عنوان تغییر نداده ایم مگر اینکه حکم مرجع قضایی این الزام را بوجود آورده باشد.
اعلام ظرفیت باقی مانده ساخت و ساز در 7 منطقه پرطرفدار
پشمچی زاده در ادامه به میزان ساخت و سازهای انجام شده در 7 منطقه پرمخاطب یک تا 6 و منطقه 22 اشاره کرد و گفت: در منطقه یک که تیغ اصلی انتقادات به سوی آن نشانه رفته است حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 6 هزار و 520 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 998 هکتار پروانه صادر شده وحداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 5521 هکتار است. در منطقه 2 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 5374 هکتار است که 6 سال اخیر 796 هکتار پروانه صادر شده و حداکثر ظرفیت باقی مانده 4 هزار و 578 هکتار است. در منطقه 3 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 4638 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 620 هکتار پروانه صادر شده و حداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 4018 هکتار است.
وی ادامه داد: در منطقه 4 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 8562 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 895 هکتار پروانه صادر شده وحداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 7666 هکتار است. در منطقه 5 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 6368 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 1076 هکتار پروانه صادر شده و حداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 5292 هکتار است. در منطقه 6 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 3308 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 351 هکتار پروانه صادر شده وحداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 2687 هکتار است.
پشمچی زاده گفت: همچنین در منطقه 22 که انتقادات زیادی به آن وارد می کنند حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 6724 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 1156 هکتار پروانه صادر شده وحداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 5568 هکتار است. بر این اساس روشن است که ساخت و ساز در سالهای اخیر از یک روند طبیعی و منطقی برخوردار بوده و قابل توجه اینکه از سال 92 تا کنون هر سال شاهد کاهش قابل ملاحظه سا خت و سا ز و صدور پروانه های ساختمانی بوده ایم که بخش عمده این کاهش ناشی از شرایط اقتصادی و بلاتکلیفی در سیاستهای مسکن در وزارت راه و شهرسازی بوده است .
به گفته پشمچی زاده زمانی که این اعداد و ارقام را در کنار هم قرار می دهیم متوجه می شویم ساخت و ساز بی رویه ای وجود ندارد بلکه روند ساخت و ساز سیر طبیعی و معمولی خود را طی می کند.
معاون شهردار تهران با اشاره به ابهاماتی که به منابع درآمدی شهرداری ها وارد می شود گفت: برای حذف این منابع باید نسخه های جایگزین هم وجود داشته باشد از سال 1362 قرار است دولت ها تکلیف درآمدهای پایدار شهری را مشخص کنند و آن را به مجلس برده و مصوب کنند اما تاکنون درآمدهای پایدار شهری که بر اساس دریافت بهای تمام شده خدمات از شهروندان و سهم شهرداری ها از عوارض و مالیات ها و ... است مشخص نشده و این لایحه متوقف مانده است.
وی ادامه داد: وزارت شهرسازی به عنوان نهاد سیاست گذار در این امر باید خود مطالبه گر در این موضوع باشد. مدیریت شهری تهران تلاش های خوبی در زمینه افزایش درآمدهای پایدار انجام داده و توفیقات نسبی به دست آورده است. یکی از عواملی که می تواند شهرداری را ها در این فرایند کمک کند ، تقویت و ثبات شهرداری ها و کاهش تصدی گری دولتها است ، اما به طور کلی در مجموعه دولت می بینیم به جای آنکه به سمت استقلال شهرداری ها بروند به سمت دولتی کردن شهرداری ها حرکت می کنند حتی در آیین نامه کنترل ساختمان که در کمیسیون امور زیربنایی کلان شهرها در حال بررسی است ، علاوه بر سلب بعضی اختیارات شهرداری ها برخی نهادهای عمومی و تشکل های صنفی مانند نظام مهندسی را حذف کرده اند .
پاسخ به شکستن سلسله مراتب طرح های شهری
پشمچی زاده در ادامه با اشاره به انتقادات مقامات وزارت راه و شهرسازی در خصوص شکستن سلسله مراتب طرح های شهری گفت: متولی تنظیم سلسه مراتب طرح های شهری با اسناد بالادستی و توسعه کشور شهرداری تهران نیست . وزارت مسکن مسئولیت هم پیوند کردن طرح های آمایش سرزمین با طرح های جامع و توسعه شهری است و اینکه چه نهادی نسبت طرح های توسعه شهری را با طرح های کشوری دنبال کند مشخص است و این از اصلی ترین مطالبات مدیریت شهری از شورای عالی ش هرسازی است که متاسفانه در چند سال اخیر مورد کوتاهی قرار گرفته است .
معاون شهردار تهران همچنین در خصوص اظهاراتی که در خصوص نبود نظام مناسب توزیع منافع درآمدهای شهری میان شهروندان اظهار شده است گفت : مجموعه اقدامات موثر شهرداری در سال های اخیر و از جمله افزایش سرانه های فضای سبز، ایجاد زیرساخت های فرهنگی، ایجاد سراهای محلات و توسعه چشم گیر مترو و ... و افزایش نظارت های مردمی نشان دهنده عملکرد روشن شهرداری در این حوزه است.
وی در خصوص انتقادی که به بزرگراه طبقاتی صدر از سوی مسئولان وزارت راه و شهرسازی شد و آن را فاقد مطالعات لازم عنوان کرده بودند گفت: شما با آسایش در دفترتان در اراضی عباس آباد که در کاربری فضای سبز قرار گرفته نشسته اید و در خصوص بزرگراه صدر سخن میگویید ، ساکنان مناطق همجوار با این بزرگراه می دانند با احداث این پل طبقاتی چه میزان ترافیک این منطقه کاهش پیدا کرده است و چه تاثیری در کیفیت زندگی افرادی که ساعت ها پشت ترافیک می ماندند گذاشته است چگونه به قول شما با 4 صفحه مطالعه کل دکل های برقی جمع آوری شد ، چگونه با 4 برگ مطالعه این پروژه بزرگ که موضوع ده ها پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری و مقالات علمی شده است ساخته شد .
وی ادامه داد: این کار با بیش از 17 ماه کار کارشناسی و بررسی فضاهای زیر سطحی برای آن انجام شد. 8 واریانت مختلف در امکان سنجی اولیه پیش بینی شد و چندین هزار ساعت کار کارشناسی برای این پروژه انجام شد و از مجموعه مشاوران توانمند نیز استفاده شد. بنابراین این نوع اظهارنظر ها جز بدبینی مردم به برنامه ریزان شهری چه نتیجه ای دارد؟
وی در خصوص موضوع حق انتقال توسعه که به عنوان یکی از راه حل های صدور مجوز در باغات و عرصه های حفاظت شده از سوی مدیران وزارت راه و شهرسازی مطرح شده بود گفت: بر اساس بند 8-17 طرح جامع شهر تهران ، تدوین سند ساماندهی نظام حق انتقال توسعه بر عهده وزارت راه و شهرسازی است که هنوز هیچ اتفاقی در این خصوص نیفتاده است و مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهرداری تهران برای جبران این کم کاری در حال تهیه این سند است .
وی تاکید کرد:نباید با سخنان پرابهام اصل برنامه ریزی شهری را زیر سوال ببریم و نهادهای قانونی را در مقابل مردم بی اعتبار کنیم و به ساختار فکری و باورهای مردم آسیب بزنیم.
۶ عضو کمیسیون ماده ۵ دولتی هستند/شهردار تهران یک رای دارد
وی ادامه داد: در تهران نیز ساختار کمیسیون ماده 5 ساختاری مستقل با 8 عضواست که 6 عضو آن نمایندگان دولتی هستند و یک عضو رئیس شورای شهر تهران است که حق رای ندارد و دیگری شهردار تهران می باشد. بنابراین زمانی که در خصوص مصوبات کمیسیون ماده 5 صحبت می کنیم از کمیسیون هایی سخن می گوئیم که با مدیریت استانداران سرار کشور و با دبیری ادارت کل شهرسازی استانها تشکیل جلسه می دهند. در تهران نیز 6 عضو کمیسیون ماده 5 ، نمایندگان دولتی هستند که یکی از این 6 عضو دبیر شورای عالی شهرسازی است و یک عضو هم شهردار تهران که تنها یک رای دارد و این یک رای نه حق وتو دارد و نه می تواند سایر آرا را باطل کند و تمامی تصمیمات نیز بر اساس رای اکثریت حاصل می شود.
وی ادامه داد: پس نمی توان گفت مصوبات کمیسیون ماده 5 الزاما خواسته های شهرداری تهران است .
مصوبات کمیسیون ماده ۵ محرمانه نیست/نفرین عده ای به کمیسیون قانونی
معاون معماری و شهرسازی شهردار تهران با بیان اینکه تمام مصوبات دبیرخانه ماده 5 بعد از تصویب به 16 تا 17 مرجع قانونی از جمله وزارت راه و دبیرخانه شورای عالی شهرسازی ارسال می شود گفت: هیچ کدام از مصوبات محرمانه نیست و بدون کم و کاست در اختیار مراجع قانونی قرار می گیرد وهر چند ماه یک بار مجلد مصوبات نیز منتشر می شود. اینکه اعلام می شود وزارت راه بخشنامه کرده است تمامی مصوبات کمیسیون ماده 5 چه محرمانه و چه عادی منتشر شوند با توجه به این موضوعات چه معنی جز توجه افکار عمومی می تواند داشته باشد.
پشمچی زاده تاکید کرد: کمیسیون ماده 5 دارای ساختار قانونی است و یک محفل غیررسمی نیست که دائما مورد نفرین قرار بگیرد که آن را حریف در سایه برای خودمان تصور کنیم و یک دشمن بالقوه برای جامعه وانمودش کنیم. متاسفانه در ادبیات رایج مدیران وزارت راه و شهرسازی فعالان اقتصاد مسکن و شهرسازی با عنوان (سوداگران شهر) نامیده می شوند و این بخشی از ظرفیت مهندسی کشور را زیر سوال می برد. به گفته پشمچی زاده،وقتی در مورد کمیسیون ماده 5 صحبت می کنیم یک بحث دوسویه مطرح می شود که از راس سوم که ذینفعلان این پروژه ها هستند غافل می شویم و عمدتا آنها را از چرخه مباحث حذف می کنیم. در حالی که این باور را داریم که بخش قابل توجهی از اقتصاد کشور را فعالان اقتصادی حوزه مسکن بر عهده دارند اما 130 هزار مهندسی که در فضای ساخت و ساز کشور در حال تلاش هستند را سوداگران شهر می نامیم وبارها و بارها ساختارهای ذهنی مردم را نسبت به این ظرفیت اقتصادی مهم کشور بدبین می کنیم.
معاون شهردار تهران با طرح این پرسش که برای رونق اقتصادی در حوزه شهرسازی مسئولان متولی این امر چه کرده اند گفت:چه زمانی متولیان این امر به وظایف خود عمل می کنند با مسکن مهر که مخالف هستند و آن را حاصل یک بی تدبیری مدیریتی قلمداد می کنند در دولت های قبل الگوی مشخصی برای مسکن عمومی و اجتماعی وجود داشت در دولت اصلاحات موضوع اجاره به شرط تملک مطرح بود در دولت نهم و دهم مسکن مهر دنبال می شد و پیشرفت این پروژه ها قابل رصد بود اما در حال حاضر وزارت راه و شهرسازی هیچ برنامه روشنی در این خصوص ندارد.
تئوری برای مسکن اجتماعی ارائه نشد/سوداگران شهر کیستند؟
وی با اشاره به طرح مسکن اجتماعی از سوی وزارت راه و شهرسازی گفت: برای مسکن اجتماعی هیچ تئوری روشنی ارائه نشده است و یک چارچوب مشخص و اینکه از کدام منابع و برای کدام گروه مخاطب و چه زمانی این پروژه اجرایی می شود عنوان نشده است ، در حالی که بیش از سه سال از عمر وزارت راه و شهرسازی گذشته است چه زمانی قرار است این طرح اجرایی شود و بعد می آیند ( و در این بین ) فعالان مسکن و ساخت و ساز و ظرفیت مهندسی کشور سوداگران شهر می گویند در حالی که هیچ الگوی جانشینی پیشنهاد نمی کنند. به اعتقاد آنها شهرداری ها در حال به تاراج بردن شهر هستند و ظرفیت های مهندسی کشور نیز سوداگران شهرند !
پشمچی زاده در ادامه افزود : باید با ادبیات روشن صحبت کرد و نباید با به کار بردن عبارات و ضمیرهای نامشخص ذهن مخاطب را گمراه کرد. باید مشخص شود افرادی که به عنوان کاسب و سوداگر از آنها نامبرده می شوند چه کسانی هستند . این نوع ادبیات نگران کننده است و مشخص نیست ما باید در حوزه ساخت و ساز از وجود چه کسانی نگران باشیم.
سهم عوارض شهرسازی از بودجه عمومی پایتخت
معاون شهردار تهران با اشاره به برخی از اظهار نظرها در خصوص اینکه ریشه برخی تخلف های شهرسازی در دخل و خرج شهرداری هاست گفت: بودجه عمومی شهر تهران 17 هزار و 880 میلیارد تومان است که به اضافه بودجه عمومی سازمان ها و شرکت ها که 3750 میلیارد تومان است، می توان گفت بودجه تهران بیش از 21 هزار میلیارد تومان است. وی بیان کرد: کل درآمدهای حاصل از مباحث شهرسازی بر اساس مصوبات شورای شهر تهران 6229 میلیارد تومان است که اگر عوارض تثبیت واحدهای تجاری را که 2890 میلیارد تومان است اضافه کنیم و جرایم کمیسیون ماده 100 که 74.8 میلیارد تومان است در مجموع 9100 میلیارد تومان می شود که به نسبت 21 هزار میلیارد تومان 42 درصد از درآمدها حاصل از عوارض شهرسازی است.
معاون شهردار تهران بیان کرد: در حالی که عدد اعلام شده از جانب معاون وزیر راه و شهرسازی ، 79 درصد درآمد کلان شهرها بود حتی اگر از بودجه عمومی شهر ، بودجه سازمان ها و شرکت ها را حذف کنیم این رقم به 50 درصد می رسد در حالی که اعلام می شود تمامی درآمدهای شهر مربوط به شهرسازی است.
پشمچی زاده با اشاره به درآمدهای حاصل از کمیسیون ماده 100 گفت: اعلام شده 8.9 درصد درآمدهای شهر حاصل از آرای کمیسیون ماده 100 است در حالی که در شهرداری تهران با احتساب 8/74 میلیار تومان به این رقم 3 دهم درصد هم نمی رسد. آقایان به بودجه ای ابهام وارد می کنند که در زمان قانونی خودش از سوی شهرداری به شورا پیشنهاد شده در کمیسیون های مختلف در مورد آن بحث شده است و در نهایت به تایید 31 نماینده مردم درشورای شهر رسیده است آیا نظارتی بالاتر از این بر بودجه شهرداری باید وجود داشته باشد؟ این بودجه بر اساس برنامه های 5 ساله شهری و اسناد بالادست تنظیم شده و تمامی مصارف و منابع آن توسط پارلمان محلی مورد نظارت قرار می گیرد.
معاون شهردار تهران در پاسخ به پرسشی در خصوص فعالیت شورای معماری مناطق و بودجه ای که از این محل شهرداری کسب کرده اما در میزان درآمدهای حاصل جرایم ساخت و ساز محاسبه نمی شود توضیح داد: مدیریت شهری مجاز است در قالب ضوابط پهنه هایی که متناسب و مرتبط با فعالیت متقاضیان است اجازه فعالیت دهد و این با درآمدهای حاصل از کمیسیون ماده 100 متفاوت است. مدیران وزارت راه و شهرسازی رقم درآمدهای شهرداری از کمیسیون ماده 100 را 8.9 درصد عنوان کردند که این عدد صحیح نیست و در شهرداری تهران کمتر از سه دهم درصد از این محل شهرداری کسب درآمد دارد.
توقف 1.5 ساله ضوابط بلندمرتبه سازی در شورای عالی شهرسازی
پشمچی زاده در ادامه سخنان خود با اشاره به انتقاداتی که مدیران راه و شهرسازی در خصوص بلندمرتبه سازی انجام می دهند و بر اساس این انتقادها بلندمرتبه سازی ها کیفیت زندگی را کاهش می دهد، گفت: در طرح جامع شهر تهران مصوب سال 86 به دلیل محدودیتی که توسعه افقی شهر داشته ، مساحت تهران 160 کیلومتر مربع کاهش پیدا کرد یعنی از 800 کیلومتر مربع به 640 کیلومتر مربع کاهش یافت، بنابراین به توسعه عمودی از جمله راهبردهای اساسی طرح جامع و طرح تفصیلی منظور شد .
وی یادآور شد: عرصه هایی نیز برای بلندمرتبه سازی در پایتخت تعریف شد و قرار شد ضوابط بلندمرتبه سازی تدوین شود. در حال حاضر این ضوابط تدوین شده و در 30 جلسه کارگروه کارشناسی کمیسیون ماده 5 و 8 جلسه ماده 5 بررسی و مورد تصویب قرار گرفته است.
معاون شهردار تهران افزود: پس از ابلاغ طرح تفصیلی ضوابط بلند مرتبه سازی در پی برگزاری 30 جلسه کارگروه کارشناسی و 8 جلسه کمیسیون ماده 5 برای عرصه های مستعد ، به منظور بلند مرتبه سازی ، تدوین و تصویب گردید .
ضوابط بلند مرتبه سازی پایتخت ۱.۵ سال معطل تصویب و ابلاغ
به گفته پشمچی زاده، یک سوال روشن وجود دارد به عنوان یک راهبرد اصلی طرح جامع و طرح تفصیلی و اینکه ناگزیر بخشی از توسعه پایتخت باید در ارتفاع صورت پذیرد و چرا یک سال و نیم است که ضوابط بلندمرتبه سازی در شورای عالی شهرسازی معطل تصویب و ابلاغ مانده است. اگر این ضوابط دچار مشکل است و اگر بررسی آن زمان بر است چرا اجازه نمی دهند به طور آزمایشی اجرایی شود ، به هر حال داشتن ضابطه از نداشتن آن بهتر است و کمک خواهد کرد در مورد املاک مستعد این امر به طور سلیقه ای تصمیم گیری نشود .
احداث 230 ساختمان بلندمرتبه بدون گذراندن روند قانونی در دهه 70
معاون شهردار تهران در ادامه با بیان اینکه کل هیاهویی که برای بلندسازی شهر تهران می شود برای 979 قطعه ملکی (پارسل) است ، گفت: از ابتدای بلند مرتبه سازی تا اکنون به 979 قطعه از مجموع 920 هزار قطعه ملکی تهران مجوز بلندمرتبه سازی داده شده است 573 مجوز مربوط به قبل از سال 85 است که از این تعداد 230 بلندمرتبه که در دهه 70 احداث شده اند بدون سابقه و طی کردن روند قانونی احداث شده اند و در کمیسیون ماده 5 هیچ سابقه ای ندارند و 406 مورد بلندمرتبه سازی در مدیریت کنونی شهری صادر شده که بیشتر مربوط به ساختمان های 12 طبقه است که تمامی آنها مصوبات قانونی دارند.
دلیل طرح تعداد مصوبات کمیسیون ماده 5 چیست؟
وی با اشاره به اعلام تعداد مصوبات کمیسیون ماده 5 در سال های 90 تا 92 توسط مدیران راه و شهرسازی گفت: اینکه اعلام می شود تعداد مصوبات کمیسیون ماده 5 طی سه سال 156 مصوبه است ، سودی دارد؟ در مورد کمیسیونی که هر دو هفته جلسه دارد و بر اساس دستور کارهای مشخصی و پس از طی مراحل کارشناسی برگزار می شود با چه انگیزه ای می خواهند این تعداد مصوبه را غیر متعارف جلوه دهند؟
وی ادامه داد: به طور مثال در سال 90 کمیسیون ماده 5 یک مصوبه در خصوص زندان قصر داشته مصوبه دیگری در خصوص پوسته بزرگراه صدر، 8 مصوبه در خصوص طرح های موضوعی و موضعی طرح تفصیلی، 3 مصوبه در خصوص پارکینگ های طبقاتی، 2 مصوبه در خصوص طرح های بافت فرسوده، دو مصوبه در خصوص مترو، 4 مصوبه در خصوص هتل و هتل آپارتمان، 6 مصوبه در خصوص پوسته معابر شهری و 16 مصوبه در خصوص بلندمرتبه سازی داشته است یعنی از مجموع 56 مصوبه کمیسیون ماده 5 در سال 90، تنها 16 مصوبه در خصوص بلندمرتبه سازی صادر شده است.
وی در ادامه در پاسخ به این انتقادات که آرای کمیسیون ماده 5 سبب افزایش جمعیت پذیری در تهران شده است گفت: ظرفیت جمعیت پذیری در شهر تهران به عوامل مختلفی بستگی دارد و تنها عامل ساخت و ساز دلیل جمعیت پذیری شهر تهران نیست.
معاون شهردار تهران گفت: این موضوع به سیاست های جمعیتی کشور، نرخ زاد و ولد، حوادث غیرمترقبه مهاجرت پذیری و ... بستگی دارد. پس از ابلاغ طرح تفصیلی در تهران کل مصوبات کمیسیون ماده 5 را لیست کردیم که 217 مورد تصمیم گیری انجام شده که اگر قرار بود در این 217 مورد بر اساس طرح تفصیلی جمعیت پذیری را محاسبه می کردیم 54 هزار و 879 نفر می شد که بر اساس این مصوبات این ظرفیت به 32 هزار و 132 نفر رسیده است و آن هم به دلیل تغییر فضاهای مسکونی به فضاهای کار و فعالیت است. بنابراین تصمیم گیری های کمیسیون ماده 5 پس از ابلاغ طرح تصیلی نه تنها به افزایش ظرفیت پذیری جمعیت منجر نشده است بلکه اثر کاهشی و نزولی در این خصوص داشته است .
تغییر کاربری باغات نداریم/تغییر نوعیت باغات
پشمچی زاده همچنین با انتقاد از به کار بردن عبارت تغییر کاربری باغات گفت: مفهومی به نام کاربری باغ نداریم هیچ گاه در یک بحث علمی موضوعی به نام کاربری باغ نداریم ما کاربری فضای سبز داریم و باغ نوعیت زمین را مشخص می کند همچنین به دلیل سختگیری های کمیسیون ماده 7 و نظارت دقیق سازمان پارک ها و فضای سبز تهران پروانه احداث بنا در باغات بر اساس ضوابط مصوب شورای شهر و طرح تفصیلی انجام می گیرد ، و ما تغییر نوعیت باغ را در املاکی که توسط کمیسیون ماده 7 تشخیص داده شده است ، به هیچ عنوان تغییر نداده ایم مگر اینکه حکم مرجع قضایی این الزام را بوجود آورده باشد.
اعلام ظرفیت باقی مانده ساخت و ساز در 7 منطقه پرطرفدار
پشمچی زاده در ادامه به میزان ساخت و سازهای انجام شده در 7 منطقه پرمخاطب یک تا 6 و منطقه 22 اشاره کرد و گفت: در منطقه یک که تیغ اصلی انتقادات به سوی آن نشانه رفته است حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 6 هزار و 520 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 998 هکتار پروانه صادر شده وحداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 5521 هکتار است. در منطقه 2 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 5374 هکتار است که 6 سال اخیر 796 هکتار پروانه صادر شده و حداکثر ظرفیت باقی مانده 4 هزار و 578 هکتار است. در منطقه 3 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 4638 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 620 هکتار پروانه صادر شده و حداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 4018 هکتار است.
وی ادامه داد: در منطقه 4 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 8562 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 895 هکتار پروانه صادر شده وحداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 7666 هکتار است. در منطقه 5 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 6368 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 1076 هکتار پروانه صادر شده و حداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 5292 هکتار است. در منطقه 6 حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 3308 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 351 هکتار پروانه صادر شده وحداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 2687 هکتار است.
پشمچی زاده گفت: همچنین در منطقه 22 که انتقادات زیادی به آن وارد می کنند حداکثر ظرفیت ساخت و ساز بر اساس طرح تفصیلی 6724 هکتار است که بر اساس ضوابط در 6 سال اخیر 1156 هکتار پروانه صادر شده وحداکثر ظرفیت باقی مانده در کل منطقه 5568 هکتار است. بر این اساس روشن است که ساخت و ساز در سالهای اخیر از یک روند طبیعی و منطقی برخوردار بوده و قابل توجه اینکه از سال 92 تا کنون هر سال شاهد کاهش قابل ملاحظه سا خت و سا ز و صدور پروانه های ساختمانی بوده ایم که بخش عمده این کاهش ناشی از شرایط اقتصادی و بلاتکلیفی در سیاستهای مسکن در وزارت راه و شهرسازی بوده است .
به گفته پشمچی زاده زمانی که این اعداد و ارقام را در کنار هم قرار می دهیم متوجه می شویم ساخت و ساز بی رویه ای وجود ندارد بلکه روند ساخت و ساز سیر طبیعی و معمولی خود را طی می کند.
معاون شهردار تهران با اشاره به ابهاماتی که به منابع درآمدی شهرداری ها وارد می شود گفت: برای حذف این منابع باید نسخه های جایگزین هم وجود داشته باشد از سال 1362 قرار است دولت ها تکلیف درآمدهای پایدار شهری را مشخص کنند و آن را به مجلس برده و مصوب کنند اما تاکنون درآمدهای پایدار شهری که بر اساس دریافت بهای تمام شده خدمات از شهروندان و سهم شهرداری ها از عوارض و مالیات ها و ... است مشخص نشده و این لایحه متوقف مانده است.
وی ادامه داد: وزارت شهرسازی به عنوان نهاد سیاست گذار در این امر باید خود مطالبه گر در این موضوع باشد. مدیریت شهری تهران تلاش های خوبی در زمینه افزایش درآمدهای پایدار انجام داده و توفیقات نسبی به دست آورده است. یکی از عواملی که می تواند شهرداری را ها در این فرایند کمک کند ، تقویت و ثبات شهرداری ها و کاهش تصدی گری دولتها است ، اما به طور کلی در مجموعه دولت می بینیم به جای آنکه به سمت استقلال شهرداری ها بروند به سمت دولتی کردن شهرداری ها حرکت می کنند حتی در آیین نامه کنترل ساختمان که در کمیسیون امور زیربنایی کلان شهرها در حال بررسی است ، علاوه بر سلب بعضی اختیارات شهرداری ها برخی نهادهای عمومی و تشکل های صنفی مانند نظام مهندسی را حذف کرده اند .
پاسخ به شکستن سلسله مراتب طرح های شهری
پشمچی زاده در ادامه با اشاره به انتقادات مقامات وزارت راه و شهرسازی در خصوص شکستن سلسله مراتب طرح های شهری گفت: متولی تنظیم سلسه مراتب طرح های شهری با اسناد بالادستی و توسعه کشور شهرداری تهران نیست . وزارت مسکن مسئولیت هم پیوند کردن طرح های آمایش سرزمین با طرح های جامع و توسعه شهری است و اینکه چه نهادی نسبت طرح های توسعه شهری را با طرح های کشوری دنبال کند مشخص است و این از اصلی ترین مطالبات مدیریت شهری از شورای عالی ش هرسازی است که متاسفانه در چند سال اخیر مورد کوتاهی قرار گرفته است .
معاون شهردار تهران همچنین در خصوص اظهاراتی که در خصوص نبود نظام مناسب توزیع منافع درآمدهای شهری میان شهروندان اظهار شده است گفت : مجموعه اقدامات موثر شهرداری در سال های اخیر و از جمله افزایش سرانه های فضای سبز، ایجاد زیرساخت های فرهنگی، ایجاد سراهای محلات و توسعه چشم گیر مترو و ... و افزایش نظارت های مردمی نشان دهنده عملکرد روشن شهرداری در این حوزه است.
وی در خصوص انتقادی که به بزرگراه طبقاتی صدر از سوی مسئولان وزارت راه و شهرسازی شد و آن را فاقد مطالعات لازم عنوان کرده بودند گفت: شما با آسایش در دفترتان در اراضی عباس آباد که در کاربری فضای سبز قرار گرفته نشسته اید و در خصوص بزرگراه صدر سخن میگویید ، ساکنان مناطق همجوار با این بزرگراه می دانند با احداث این پل طبقاتی چه میزان ترافیک این منطقه کاهش پیدا کرده است و چه تاثیری در کیفیت زندگی افرادی که ساعت ها پشت ترافیک می ماندند گذاشته است چگونه به قول شما با 4 صفحه مطالعه کل دکل های برقی جمع آوری شد ، چگونه با 4 برگ مطالعه این پروژه بزرگ که موضوع ده ها پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری و مقالات علمی شده است ساخته شد .
وی ادامه داد: این کار با بیش از 17 ماه کار کارشناسی و بررسی فضاهای زیر سطحی برای آن انجام شد. 8 واریانت مختلف در امکان سنجی اولیه پیش بینی شد و چندین هزار ساعت کار کارشناسی برای این پروژه انجام شد و از مجموعه مشاوران توانمند نیز استفاده شد. بنابراین این نوع اظهارنظر ها جز بدبینی مردم به برنامه ریزان شهری چه نتیجه ای دارد؟
وی در خصوص موضوع حق انتقال توسعه که به عنوان یکی از راه حل های صدور مجوز در باغات و عرصه های حفاظت شده از سوی مدیران وزارت راه و شهرسازی مطرح شده بود گفت: بر اساس بند 8-17 طرح جامع شهر تهران ، تدوین سند ساماندهی نظام حق انتقال توسعه بر عهده وزارت راه و شهرسازی است که هنوز هیچ اتفاقی در این خصوص نیفتاده است و مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهرداری تهران برای جبران این کم کاری در حال تهیه این سند است .
وی تاکید کرد:نباید با سخنان پرابهام اصل برنامه ریزی شهری را زیر سوال ببریم و نهادهای قانونی را در مقابل مردم بی اعتبار کنیم و به ساختار فکری و باورهای مردم آسیب بزنیم.
منبع: فارس
