مهدی سلگی: شیوع شپش در مدارس مساله جدیدی نیست و طی چند سال اخیر با شروع فصل سرد، چنین انگلی گزارش می‌شود، اما چیزی که آن را امسال عجیب و غریب کرده، زیاد شدن این موجود بر روی سر دانش آموزان بهارستانی است.
سال های خیلی دورتر، هر وقت صحبت از شپش و کسی که مبتلا به شپش بود، می شد، بلافاصله در ذهنمان یک محیط کثیف و فردی که مدت ها است، حمام نرفته و بهداشت را رعایت نکرده نقش می بست.
از آن جایی که شیوع شپش با رعایت بهداشت ارتباط مستقیمی دارد، این تصور دور از ذهن هم نبود. اما در حال حاضر شیوع این بیماری در شرایطی اتفاق می افتد، که در همه خانه ها حمام وجود دارد، این امر معادلات را به هم زده و تصور ذهنی و سنتی را به هم ریخته است.
شپش که یک حشره کوچک سفید و خاکستری است، با انتخاب محیط سر و لباس برای زندگی کردن، از طریق چسباندن خودش به پوست و سوراخ کردن آن و مکیدن خون خود را تغذیه می کند، همین کار انگل باعث می شود که پوستی که شپش از آن تغذیه کرده قرمز و برآمده و دچار خارش شود.
مدتی است نقل و قول هایی از جانب پدران و مادران دانش آموزان بهارستانی در رابطه با شیوع شپش در مدارس این شهرستان به گوش می رسد، این امر علاوه بر نگرانی خانواده ها و ترس دانش آموزان از شیوع آن، موجب می شود تا حتی برخی از اولیا مدارس دانش آموزان خود را تغییر بدهند، البته داستان به اینجا ختم نمی شود، چون شنیده شده است، که حتی برخی از دانش آموزان به خاطر بی توجهی به درمان این بیماری از مدرسه اخراج شده اند.
افزایش بی سابقه شپش در برخی از مدارس بهارستان
برای بررسی صحت و سقم این موضوع به سراغ یکی از مدیر یکی از مدارس شهر گلستان رفتیم، او بدون تعارف شیوع نگران کننده شپش را دربین دانش آموزان مدارس شهرستان بهارستان تائید کرد و گفت: وضعیت شپش در مدارس شهرستان بهارستان بسیار نگران کننده تر از آن چه که شما فکر می کنید، است چون در این مدرسه سال گذشته از مجموع حدود ۴۰۰ دانش آموز فقط ۱۰ نفر مبتلا به شپش بودند اما آمار های جدید نشان می دهد، بیش از ۱۰۰ نفر ابتلا به شپش در این مدرسه افزایش داشته است.
وی که نخواست نامش فاش شود ادامه داد: اخیر در بررسی ها که توسط مربی بهداشت مدرس صورت گرفت، متوجه شدیم حدود ۱۱۰ نفر از دانش آموزش این مدرسه به شپش ابتلا پیدا کرده اند.
این مدیر مدرسه توضیح داد: خیلی از اولیاء داشن آموزان مدعی هستند، فرزندانشان قبل از شروع سال تحصیلی شپش نداشته اند، این موضوع نشان می دهد، شیوع شپش به شدت در مدارس در حال گسترش است به همین خاطر ضروری است برای مهار کردن این معضل مسئولین شبکه بهداشت شهرستان بهارستان کمی جدی تر عمل کنند.
این مدیر مدرسه تاکید کرد: مربی بهداشت فقط هفته ای ۲ روز برای آزمایش دانش آموزان به مدارس سر می زند، در صورتی که انتظار می رود، برای مقابله با شیوع شپش وقت بیشتری گذاشته شود.
مدیری دیگر هم در «نسیم شهر» در گفتگو با خبرنگار مهر این موضوع را تائید کرد و توضیح داد: در سال گذشته حدود ۵ تا ۷ نفر از دانش آموزان این مدرسه مبتلا به شپش بودند، اما امسال بر اساس آمار مربی بهداشت حدود ۴۷ نفر از دانش آموزان شیفت صبح و حدود ۷۶ نفر در شیفت بعد از ظهر گرفتار شپش هستند.
این مدیر با سابقه که نخواست نامش فاش شود، یادآوری کرد: واقعا آمار شیوع شپش در مدارس نسبت به سال های گذشته افزایش چند برابری داشته، این درحالی است، که وقتی بیماری دانش آموزان را به اولیا اطلاع می دهیم، آن ها حرف ما را قبول نکرده و به ما توهین می کنند.
یک مدیر دیگر نیز وضعیت شیوع شپش در یکی از مدارس منطقه «صالحیه» را بسیار اسف بار توصیف کرد و اظهار داشت: امسال تا دلتان بخواهد، افراد مبتلا به شپش در مدارس مشاهده شده اند.
ماجرای یکی از دانش‌آموزان
مادر «فرزانه» مثل بقیه والدینی که درگیر شپش زدگی بچه‌های‌شان شده‌اند مدام به مدرسه رفت و آمد می‌کند و در یکی از همین رفت و آمدها است، که هم شاگردی فرزانه را می‌بیند، درحالی که دائم مقنعه‌اش را جلو می‌کشد.
وقتی به چهره ناراحت دختر دقت می‌کند، می‌فهمد که پدر و مادرش موهای او را از ته تراشیده‌اند و او حالا خجالت می‌کشد، مقنعه‌اش را در مدرسه در بیاورد در حالی که دکتر به او گفته بوده نیازی نیست موهای فرزانه را بتراشد و اگر فقط موها کوتاه شود، کفایت می‌کند.
آیا او هم باید موی دخترش را از ته می‌زد، یا به هم شاگردی فرزانه مشاوره بدی داده بودند؟
یکی از اولیایی دانش آموزان در این باره می گوید: آفت شپش در مدارس و مهدکودک ها و باشگاه های ورزشی بیداد می‌کند و مدیران مدارس به جز اخطار کار دیگری نمی کنند.
علی رفتاری با انتقاد از بی توجهی مسئولین شبکه بهداشت به شیوع شپش در بهارستان به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه با تحقیقی که من در منطقه «گلستان» و «سلطان‌آباد» و «قلعه‌میر» انجام داده‌ام، متوجه شدم در هر کوچه چند نفری گرفتار شپش هستند، حال جای سوال دارد، که چرا در این مدت خانه های بهداشت این منطقه هیچ اطلاع رسانی یا اقدامی برای راهنمایی مردم صورت نداده اند.
مادری که فرزندانشان از مدرسه شپش گرفته اند، از نظارتی که بر سلامت دانش آموزان نیست، گلایه می کند و می گوید: در مدرسه قبلی دخترم چیزی به عنوان مسئول بهداشت وجود نداشت و در این مدرسه هم، مراقبت خاصی ندیدم.
وی می گوید: اگر نظارت وجود داشت، وقتی شپش در بین یک یا چند پایه شایع شد، جلوی سرایت آن گرفته می شود اما در مدرسه ها معمولا این اتفاق نمی افتد و وقتی که همه درگیر شدند، تازه مدرسه متوجه می شود.
شپش ها از عادات بچه ها برای انتقال بهره می گیرند
یک پزشک متخصص در گفتگو با خبرنگار مهر در این خصوص اظهار داشت: وقتی بچه‌ها از مسافرت‌های تابستانی یا گروهی از اردوگاه‌ها برمی‌گردند، ممکن است این حشره را به همراه بیاورند.
احمدرضا تاجیک ادامه داد: بچه‌ها دوست دارند همیشه دست در گردن هم بیندازند، یا در گوشی با هم حرف بزنند، یا روی چمن در فضای باز غلت بزنند و... گاهی دخترها مقنعه‌های یکدیگر را سر می‌کنند.
وی گفت: بنابر این شپش‌ها چون امکان جهیدن یا پرواز ندارند، برای انتقال از یک فرد به فرد دیگری از همین شیوه‌ها بهره می‌برند.
تاجیک گفت: از طرفی پیشینه انتقال این انگل به انسان به حیوانات برمی‌گردد.
این پزشک متخصص ادامه می دهد: در حال حاضر ابتلا به انگل شپش نقطه ضعف و یا اهمال خانواده ها نیست؛ پس خانواده ها اگر علائمی مانند خارش، قرمزی پوست سر و سایر علائم را مشاهده کردند، بدون خجالت به مدرسه اطلاع دهند و به پزشک برای شروع درمان مراجعه کنند.
وی گفت: تراشیدن سر در مبارزه با شپش واجب نیست، اما باید موی سر به قدری کوتاه باشد، که امکان رشد از شپش گرفته شود.
