به گزارش تابناک هرمزگان علی ستاری در یادداشتی به مناسبت هفته صرفه جویی نوشت:
"آب مایه حیات است" شاید یکی از پرتکرار ترین عبارت هایی است که می شنویم، می گوییم و می نویسیم اما واقعا تا چه حد توانسته ایم نسبت به رعایت حقوق این امر حیاتی از خود التزام نشان دهیم چرا که خداوند تبارک و تعالی برای تمام نعمت هایی که در اختیار ما قرار داده است حقی نیز برای آن متصور شده است که الزام عملی وجود دارد که ما باید آن ها را رعایت کنیم و در صورت عدم توجه به این موضوع رفتاری ناخوشایند برای ما از سوی خداوند در انتظار خواهد بود در واقع می توان گفت نشان مسلمانی که تسلیم بی چون چرا در برابر اراده خداوند متعال است توجه به همین حقوق نعمات خداوند در عالم خارج و اسباب و مسببات است که گاها آنچنان کوچک هستند که شاید به چشم هم نبایند.
مولی متقیان امیرالمومنین علی علیه السلام در یکی از جملات حکمت آمیز خویش این جمله را به صراحت بیان کرده اند و می فرمایند:
" ان لله فی کل نعمه حقا، فمن أداه زاده منها، و من قصر عنه، خاطر بزوال نعمته." (1)
"خدا را در نعمتی حقی است، هر که آن حق را از عهده برون کند، نعمت را بر او افزون کند، و آن که در آن کوتاهی روا دارد، خود را در خطر از دست دادن نعمت گزارد."
طبق این بیان مبارک حقی که در نعمت ها وجود دارد متعلق به خداوند سبحان، خلاق عظیم نعمت ها است و عدم رعایت آن مانند استفاده از کالا و خدمات بدون پرداخت بهای آن است که دارای حرمت نیز می باشد.
خداوند تبارک و تعالی به صراحت در قرآن کریم ذکر کرده است که: "وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ ۖ وَلَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيد"ٌ(2)
" و (همچنین به خاطر بیاورید) هنگامی را که پروردگارتان اعلام داشت: اگر شکرگزاری کنید، (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود؛ و اگر ناسپاسی کنید، مجازاتم شدید است! "
و شعر معروف مولانا که می گوید شکر نعمت نعمتت افزون کند کفر نعمت از کفت بیرون کند گواهی بر این مدعا است
این آیات و روایات و حجم بالای دیگری از آیات و روایات بیانگر این است که ما نیاز داریم یک بازنگری در رفتار خود انجام دهیم!
اسب و اتومبیلی که سوارش می شویم در قبالش مجبور هستیم خدماتی ارائه دهیم، محل استراحت اسب و تامین خوراکش حداقل حقی است باید در قبال او رعایت کنیم، تا به اتومبیلمان توجهات ویژه ای را انجام ندهیم نمی توانیم خدمات ایمنی لازم را از او بهره برداری کنیم؛ تا زمانی که خود را متحمل سختی بر روی زمین زراعی خود نکنیم به محصول کشاورزی نمی رسیم حال چطور شده است که در برابر نعمتی به نام آب که هم پدیدآورنده بشر و هم تداوم دهنده حیات بشری است از وظایف خود کوتاهی می کنیم.
شاید کوچکترین و اولین حقی که باید در قبال مایه حیات به جا آوریم شکر گذاری است که خداوند نسبت به آن دستوری صریح دارد اما در این حوزه با یک اشتباه استراتژیک روبرو هستیم و آن هم در معنای حقیقی شکر است؛ بسیاری از ما بر این باوریم شکر یعنی اظهار زبانی تشکر در حالی که شکر به 3 حالت زبانی، قلبی و عملی تقسیم شده است و مهم ترین مرحله آن همان مرحله شکر عملی است که تعریف آن بین عرفا به کار بردن نعمت های الهی در جهت اطاعت خداوند و عصیان نکردن به وسیله آن ها است(3)
بازنگری ای که باید در بحث مصرف آب انجام دهیم امروز صرفه جویی نام دارد و با توجه به تعریفی که از شکر انجام دادیم با توجه به اینکه خداوند اسراف را در زمره گناهان بزرگ و جزو عصیان قرار داده است پرهیز از اسراف و صرفه جویی را می توان مصداق عینی شکرگذاری دانست که نتیجه آن در جامعه فزونی نعمت و نتیجه فقدان آن طبق آیه 7 سوره ابراهیم مجازات الهی است.
این موضوع باید ما را به فکر فرو ببرد واقعا چه مجازاتی بالاتر از اینکه چندین سال است با خشکسالی و بحران های آبی دست و پنجه نرم می کنیم و امسال رکورد 100 ساله خشکسالی را شکسته ایم.
خداوند نعمت نیازمندان را در غنای اغنیا قرار داده است و اینکه امروز 200 روستا با جمعیتی بالغ بر 57 هزار نفر فقط در استان هرمزگان منابع آبی خود را از دست داده اند و برای آن ها باید به صورت سیار آبرسانی کرد نشانه رعایت حق آب و شکرگذاری است یا نشان از عدم رعایت آن و ناسپاسی عملی ای که از خود به نمایش گذاشته ایم.
اینکه بیش از 260 شهر با مشکل کم آبی روبرو است و در استان هرمزگان 2 هزار و 200 لیتر بر ثانیه کمبود آب داریم ضرورت یک بازنگری و تغییر رفتار در حوزه مصرف آب را نشان می دهد و اگر به این نتیجه نرسیم این طبیعت خواهد بود که ما را وادار به تغییر الگوی مصرف خواهد کرد؛ همانطور که یک ویروس میکروسکوپی توانست تمام اعمال حیاتی و غیر حیاتی ما را تحت تاثیر قراردهد و فرصت لذت از بسیاری از رفتارها و پدیده ها را برای ما تبدیل به تهدید کند.
نگاه ما به آب به هیچ عنوان نگاهی واقعی نیست و شاید علت آن غیر واقعی بودن قیمت های مصرف آب است به طور مثال در شهری مانند بندرعباس که حدود 45 درصد آب مورد نیاز آن از طریق آبشیرین کن تامین می شود و قیمت تمام شده هر مترمکعب آب استحصال شده از آبشیرین کن 15 هزار تومان است لحظه ای فکر کنید برای ما قیمت آب با همین بها محاسبه شود! چه خواهیم کرد؟ قطعا حتی یک قطره از آب را بدون حساب و کتاب دور نخواهیم ریخت و الگوی مصرف خود را به شدت تحت تاثیر قیمت جدید قرار خواهیم داد.
برادر و خواهر گرامی، اصلاح الگوی مصرف، پرهیز از اسراف و صرفه جویی یک شعار زیبا برای گذر از جهان سوم نیست بلکه ضرورتی ناگزیر است که زنگ خطر عدم رعایت آن سالهاس به صدا در آمده است و دیر یا زود گریبانگیر من و شما خواهد شد.
امیدوارم این زنگ خطر، این بیان ناشکری ما را به فکر فرو ببرد تا سهم خود را در بی آبی و تنش آن 200 روستا آن هم در تابستان گرم و نفس گیر مشخص کنیم و با صرفه جویی نقش مثبتی در این راستا ایفا کنیم به حساب رفتار خود در قبال آب برسیم قبل اینکه آب حساب خود را از ما پس بگیرد!