دلایل مختلفی برای شکل گیری خطوط سفید داخل لپ یا گونه ما(از سمت داخل دهان) وجود دارد. در برخی موارد، این خطوط ممکن است به دلیل تحریک یا اصطکاک در دهان ایجاد شوند. در موارد دیگر می توانند نشانه ای از یک بیماری جدی تر باشند. از این رو بسیار مهم است که هر گونه نگرانی در این خصوص را با دندانپزشک خود در میان بگذارید.
دفعه بعدی که دندان هایتان را مسواک می زنید، به داخل گونه های خود نگاه دقیق تری انداخته و فضای مورد نظر را با حوصله بررسی کنید. آیا تا به حال متوجه یک خط سفید نازک شده اید که در امتداد بافت صورتی داخل گونه وجود دارد؟
این وضعیتی است که غالبا از آن تحت عنوان linea alba یا خط سفید یاد می شود. خط سفید معمولا بی ضرر است و نیازی به درمان ندارد. هرچند خط سفید یک تظاهر بالینی خطرناک نیست اما ارزش بررسی های پزشکی بیشتر را دارد، زیرا اختلالات جدی دیگری هم وجود دارند که می توانند علائم مشابهی داشته باشند. اطلاعات مرتبط با این وضعیت از طریق کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی است.
علائم خط سفید در دهان
به طور معمول linea alba به شکل یک خط سفید افقی ظاهر می شود که در امتداد فضای داخلی گونه و مقابل صفحه اکلوزال قرار دارد. صفحه اکلوزال ناحیه ای است که در آن دندان های بالایی از دندان های نیش گرفته تا دندان های آسیاب به دندان های فک پایین می رسند.
حتی ممکن است فرد برای مدت زیادی متوجه این خط نشود، مگر اینکه تلاش خاصی برای یافتن آن انجام دهد و یا دندانپزشک طی معاینه متوجه آن شود.
علل شکل گیری خط سفید داخل گونه
خط سفید یا Linea alba نشانه ای از تحریک داخل فضای دهانی است. این وضعیت به طور معمول به دنبال اصطکاک مزمن (طولانی مدت) بین دندان ها و پوشش گونه که به نام مخاط باکال نیز شناخته می شود، ایجاد خواهد شد.
البته خط سفید می تواند ناشی از مشکلات زیر هم باشد:
- پروتزهایی که به یکدیگر ساییده می شوند
- دندان های ناهمواری که روی هم ساییده می شوند یا می لغزند
- استفاده از دستگاه های ارتودنسی
- مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بیش از حد و افراط گونه
آیا خط سفید مقدمه ابتلا به سرطان دهان است؟
خط سفید یا Linea alba تنها چیزی نیست که می تواند باعث ایجاد خطوط یا لکه های خطی سفید رنگ در داخل دهان ما شود. در واقع، اشتباه گرفتن این اختلال با شماری دیگر از مشکلات پزشکی بسیار آسان و متداول است.
با این حال خط سفید منجر به سرطان دهان نخواهد شد. بیماری های دیگری که می توانند علائم مشابهی را در دهان ایجاد کنند، شامل موارد زیر هستند:
- زخم شانکر که یک زخم کوچک سفید یا زرد رنگ در حفره دهانی است
- ضایعه ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
- لیکن پلان دهان که بثورات پوستی دهانی مرتبط با پاسخ ایمنی بدن به شمار می روند
- برفک دهان که یک عفونت قارچی داخل دهان است
- لکوپلاکیا که می تواند نشانه اولیه سرطان دهان باشد
لکه های لکوپلاکیا می توانند در هر یک از نواحی زیر ایجاد شوند:
- داخل گونه ها
- در امتداد لثه ها
- روی زبان یا کام
- قسمت پایین دهان
موارد خفیف لکوپلاکیا معمولا به خودی خود از بین می روند. با وجود آن که بیشتر موارد ابتلا به این بیماری منجر به سرطان نمی شوند، اما برخی از تغییرات بافتی مرتبط با لکوپلاکیا در نهایت می توانند به سرطان تبدیل شوند.
از این رو باید مراقب هر لکه یا توده سفیدی باشیم که به خودی خود از بین نمی رود. چرا که می تواند نشانه مراحل اولیه سرطان دهان باشد، مانند سرطان مخاط باکال یا همان پوشش داخلی گونه.
این سرطان ها غالبا از سلول هایی به نام سلول های سنگفرشی شروع می شوند و به همین دلیل است که با استناد به منبع معتبر انجمن سرطان آمریکا به آنها سرطان سلول سنگفرشی می گویند. برخی از تحقیقات علمی نشان داده اند که این نوع سرطان می تواند بسیار تهاجمی باشد.
سایر علائم سرطان دهان شامل موارد زیر هستند:
- دردی که هنگام خوردن یا نوشیدن افزایش می یابد
- مشکل در جویدن
- گوش درد
- مشکل در حرکت فک یا زبان
- بی حسی زبان
- گرفتگی صدا
- ایجاد لکه قرمز یا لکه هایی که به راحتی خونریزی می کنند
افرادی که از تنباکوی جویدنی استفاده می کنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان دهان هستند. مردان نیز نسبت به زنان در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
خط سفید به خودی خود نیاز به درمان خاصی ندارد. با این حال اگر می دانید که دندان هایتان به هم ساییده می شوند و یا دندان مصنوعی مناسبی ندارید، بهتر است به وضعیت خود رسیدگی و بررسی کنید که آیا تفاوتی ایجاد می شود یا خیر.
گفتنی است که اگر علائم دیگری از جمله درد یا بی حسی در فک، خونریزی یا زخم هایی که به سادگی از بین نمی روند شروع شوند، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. ممکن است برای تشخیص درست نیاز به معاینه یا آزمایشات تکمیلی باشد.
پزشک در صورت لزوم آزمایش های زیر را برای بیمار خود دستور می دهد:
- آزمایش خون
- نمونه برداری
- مطالعات تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا ام آر آی
در مجموع اگر متوجه هرگونه علامت غیر معمول شده اید، آن را را دست کم نگیرید. در صورت نیاز به درمان، تشخیص صحیح در مراحل اولیه بسیار مهم است./ح
